Phát triển đô thị ở nước ta còn dàn trải gây lãng phí đất

Phát triển đô thị ở nước ta còn dàn trải gây lãng phí đất

AiVIF - Phát triển đô thị ở nước ta còn dàn trải gây lãng phí đất

Đây là một trong những bất cập được chỉ ra tại Hội nghị đô thị toàn quốc 2022, do Bộ Xây dựng và Ban Kinh tế T.Ư phối hợp tổ chức chiều 16.11.

Phát triển đô thị thiếu tầm nhìn dài hạn

Phát biểu tại hội nghị, KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho biết đô thị hoá ở nước ta có nhiều vấn đề bất cập, tồn tại, nảy sinh nhiều thách thức trong quá trình phát triển.

Cụ thể, KTS Trần Ngọc Chính chỉ ra công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, phát triển đô thị còn nhiều bất cập; tỷ lệ đô thị còn thấp, chỉ hơn 40% (năm 2010 là hơn 30%).

Phát triển đô thị còn dàn trải, gây lãng phí về đất đai. Hạ tầng đô thị chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển dân số và kinh tế khu vực đô thị. Các mô hình đô thị phát triển bền vững, văn minh, hiện đại chưa nhiều.

Bên cạnh đó, theo ông Chính, việc chỉnh trang, cải tạo các đô thị trung tâm, đô thị cũ, các khu chung cư xuống cấp còn bất cập về cơ chế, chính sách và lúng túng trong tổ chức thực hiện. Ô nhiễm môi trường tại các đô thị lớn có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, gây ra nhiều tác động tiêu cực.

"Phát triển đô thị, tư duy khai thác đô thị mới chỉ đáp ứng nhu cầu trước mắt, thiếu tầm nhìn về đầu tư dài hạn. Sự chênh lệch khoảng cách giàu nghèo trong cư dân đô thị ngày càng gia tăng dẫn đến sự bất bình đẳng trong tiếp cận và hưởng thụ phúc lợi xã hội. Mâu thuẫn giữa phát triển với việc giữ gìn bảo tồn di sản văn hóa lịch sử đô thị diễn ra gay gắt…", KTS Chính đánh giá.

Mô hình quản lý đô thị ở Việt Nam cản trở phát triển kinh tế

KTS Trần Ngọc Chính cho biết thêm, theo một nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới và Bộ KH-ĐT, mô hình kinh tế đô thị, mô hình quản lý đô thị Việt Nam đến nay không còn phù hợp, đã bộc lộ các hạn chế làm cản trở quá trình phát triển kinh tế; vai trò đầu tàu, tác động đến sự phát triển của các vùng và trong liên kết vùng chưa thật rõ rệt…

Đáng chú ý, hệ thống pháp luật về quy hoạch, phát triển đô thị, đầu tư, đầu tư công, đất đai, xây dựng, nhà ở... còn chưa thống nhất, không đồng bộ, chậm được sửa đổi, bổ sung. Quy trình phức tạp và sản phẩm cứng nhắc của các đồ án quy hoạch đang tạo ra cản trở lớn cho các nhà đầu tư. Khả năng tiếp cận thị trường của đồ án quy hoạch đô thị hiện nay còn rất hạn chế.

Từ đó, dẫn đến thực trạng để đáp ứng và thu hút các dự án đầu tư, chính quyền địa phương thường xuyên phải tiến hành điều chỉnh cục bộ các quy hoạch cấp trên liên quan (quy hoạch chung, quy hoạch phân khu) theo một quy trình phức tạp và mất nhiều thời gian, điều này làm ảnh hưởng lớn đến cơ hội đầu tư và chi phí chung của doanh nghiệp.

Vẫn theo Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, ở địa phương, chất lượng đồ án quy hoạch đô thị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tầm nhìn còn hạn chế, dự báo còn thiếu tính khoa học và khả thi; quy hoạch thiếu gắn kết các chương trình dự án đầu tư, xây dựng công trình và kết cấu hạ tầng kỹ thuật, thiếu nội dung thiết kế đô thị...

Đặc biệt, việc chưa ban hành Quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch cấp trên, trong khi hiện nay các tỉnh đồng loạt triển khai lập quy hoạch tỉnh đã làm ảnh hưởng đến nội dung quy hoạch tỉnh khi được phê duyệt và triển khai trong quá trình thực hiện.

Ông Chính khẳng định những hạn chế, yếu kém nêu trên có nhiều yếu tố, nhưng nguyên nhân chủ quan là nhận thức về đô thị hoá và phát triển đô thị bền vững chưa đầy đủ và chưa được quan tâm đúng mức; công tác quy hoạch đô thị chậm đổi mới, thiếu tầm nhìn, chất lượng thấp…

Lê Quân